Sosyal medyada beğeni almak günümüzde çok önemsenen ve uğruna çeşitli çılgınlıklar yapılan bir olgu haline geldi. Öyle ki beğeni almak, gerçek hayatta takdir edilecek şeyler yapmanın da önüne geçti. Bu çerçevede, son olarak Instagram’ın beğeni sayılarını gizleme kararı alması, dikkat çekici bir hamleydi.
Amaç kullanıcıların beğeni alma baskısını azaltmak
Instagram’ın beğeni sayılarını gizleme kararındaki temel neden, çok sayıda takipçiye sahip olanla az sayıda takipçiye sahip olan arasında haksız rekabet olması ve bu durumun kullanıcılar üzerinde beğeni alma baskısı oluşturması. Buna bir de takipçi ve beğeni satın almanın ayrı bir sektör olması da eklendiğinde Instagram’a hak vermemek elde değil.
İşletme hesabına geçiş başladı
Bu gelişme sosyal medya kullanıcılarını beğeni çılgınlığı hakkında tekrar düşünmeye itmiş olması gerekirken ders alınmamışa benziyor. Çünkü son günlerde, beğeni sayılarını takip edebilmek için bireysel kullanıcıların hesaplarını işletme hesabına dönüştürdüğü ortaya çıktı.
Gizliliklerinden taviz veriyorlar
Daha önce kişisel hesaplarını ‘özel’ olarak tutan ve sadece kişisel çevresiyle paylaşan Instagram kullanıcılarının, sırf beğeni sayılarını görebilmek için mahremiyetlerinden taviz verdiği, hesaplarını kamuya açık hala getirdiği gerçeğiyle yüzleştik.
Telefon ve e-posta açık hale geliyor
Instagram işletme hesabına geçmenin bir başka riski ise, telefon numarası ve e-posta adresi gibi özel bilgilerin de herkese açık hale gelmesi. Bugüne kadar bu bilgilerini gizleyenlerin beğeni sayısı için mahremiyetlerinden fedakârlık etmesi de günümüzün bir başka gerçeği.
Türkiye Instagram kullanımında ilk sıralarda
Tüm bunları neden yazıyorum? Çünkü Türkiye, sosyal medya kullanımında dünya ortalamasının üzerinde ve konu bu yüzden hemen hemen hepimizi ilgilendiriyor. 2019 yılı verilerine göre Türkiye Instagram kullanımında 34 milyon kullanıcıyla dünya genelinde altıncı sırada. Listenin başında 110 milyon kullanıcıyla ABD var. ABD’yi 66 milyon kullanıcıyla Brezilya takip ediyor. Hindistan ise 64 milyon kullanıcıyla dünya üçüncüsü.
Facebook’un yaş ortalaması yükseldi
Instagram, daha çok gençler tarafından tercih edilen bir sosyal ağ. Facebook’un yaş ortalaması ise daha yüksek. Gençliğin Facebook’un terk ettiğini söylemek abartı olmaz. Üsküdar Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi tarafından sosyal medya çağında kuşakları anlamak amacıyla 516 kişinin katılımıyla gerçekleştirdiği araştırma kuşaklar arasındaki farklılıkları ortaya koyuyor.
X ve Y kuşağının tercihi Instagram
Araştırmaya göre, 1946-1964 arasında doğan Baby Boomer kuşağı Facebook’u yoğun kullanırken; X kuşağı (1965-1979 yılları arasında doğan) ve Y kuşağı (1980-1999 arasında doğan) en çok Instagram kullanmayı tercih ediyor.
Z kuşağı adeta sosyal medya bağımlısı
Z kuşağı ise bağımlılık derecesinde sosyal medya kullanıcısı. Yüzde 21’inin günde 4 saat ve üzeri sosyal medya kullandığı Z kuşağı, iletişim için en çok Instagram’ı tercih ediyor. Bu kuşağın en çok kullandığı ikinci iletişim aracı ise günümüzün televizyonu haline gelen YouTube. Z kuşağının yüzde 84’ü video ve müzik için YouTube’u kullanıyor.
Beğenilme arzusu ve narsizm tehlikesi
Sosyal medyada onaylanma arzusu görülüyor. Paylaşımların beğenilme sayısının artması için çok fazla çaba harcanması bireylerde endişe ve huzursuzluk yaratacak derecede sorun haline gelebiliyor. Narsizme kadar varan tavırlara neden olan bu durum, kişileri iletişim kurduğu çevresi ve paylaştıkları içeriklere odaklanmak yerine daha fazla beğeni almaya yönlendirerek problemli bir durum yaratıyor.
Çözüm sosyal medyayı bilinçli kullanmak
Sosyal medya, özellikle de Instagram bugün kaçınılmaz bir olgu; kullanmamayı tavsiye edecek değilim. Çünkü arkadaş çevremizden, yakınlarımızdan, iş ilişkisi içinde bulunduğumuz kişilerden haberdar olmanın kaçınılmaz ve en pratik yolu sosyal medya. Ancak bireysel mahremiyete dikkat etmek, bağımlılık seviyesinde kullanmamak, görevlerimizi aksatacak düzeyde zaman harcamamak şartıyla.
