Ömer Faruk Erünsal – Zyxel Networks Türkiye Ülke Müdürü
Endüstri 4.0, üretimde ve diğer sektörlerde hala gelişmekte olan bir konsept olsa da son yıllarda önemli bir ivme kazanmaya başladı. Küçük ve orta ölçekli işletmelerden (KOBİ) büyük uluslararası şirketlere kadar her ölçekteki firma tarafından artan bir hızla benimseniyor. Çünkü günümüzde yükselen rekabette önde olmak isteyen firmalar, 3D üretim dahil olmak üzere birçok ürünü ve yedek parçayı teknolojiyi kullanarak üretme yoluna gidiyor. Depolama süreçleri de oldukça pahalıya mal olmaya başladı. Ürünler depoda ne kadar az zaman kalırsa, markalar o derece fazla para kazanıyor. Bu nedenle de sipariş geldiğinde ürünün hızlı, kaliteli ve zamanında üretilmesi depoda beklemeden lojistik süreçlerine iletilmesi gerekiyor. Bunun için ise yapay zekanın planlamasında bir tasarım sürecinin ardından Endüstri 4.0 ile 3D yazıcılar vasıtasıyla üretilmesi, kısa bir depolama sürecinin ardından hemen e-ticarette ya da B2B ile satılması gerekiyor.
Gelecekte bu teknoloji devrede olacak
Bu noktadan bakınca günümüz üretim dünyasının teknolojinin gereklerine hızlı şekilde ayak uydurmaya başladığını görüyoruz. McKinsey Global Institute’nün 2022 yılında yayınladığı bir raporda, şirketlerin yüzde 81’inin en az bir Endüstri 4.0 teknolojisini pilot veya tam ölçekte uyguladığı ortaya konulmuştu. Yine büyük bir araştırma kuruluşu PwC’nin 2023 yılında yayınladığı bir araştırmaya göre ise üretim şirketlerinin yüzde 72’si Endüstri 4.0 yatırımlarına önümüzdeki beş yıl içinde öncelik vermeyi planlıyor. Bir başka araştırmaya daha atıf yapacak olursak, Forrester’e göre Endüstri 4.0 teknolojileri 2030 yılına kadar küresel ekonomiye 3,2 trilyon dolar katma değer katacak.
Önümüzde devasa bir sanayi, her geçen gün daha da artan teknolojik ürün talebi bulunuyor. Dolayısıyla bu üretimleri eski tekniklerle yapmak mümkün değil. İstenilen malları imal edebilmenin yolu birbiriyle konuşan IoT makineler ve Endüstri 4.0 sistemleriyle donatılmış robotların çalıştığı fabrikalardan geçiyor. İnsanların başrolde olduğu üretim süreçlerindeki hatalar IoT ve Endüstri 4.0 ile en aza iniyor, bu otomasyon sistemleri çok daha hızlı şekilde üretim yapıyor ve siparişleri yetiştiriyor. Aynı zamanda yapay zeka ile tam bir uyum sağlayarak, Ar-Ge’de geliştirilen örneklerin üretiminde başrolde bulunuyor.
Türkiye’de de Endüstri 4.0 kullanımı dünyada olduğu gibi giderek yaygınlaşma eğiliminde. Otomotiv, elektronik ve havacılık gibi sektörler, otomasyon ve robotik gibi Endüstri 4.0 teknolojilerinin erken benimseyenleri arasında bulunuyor. Üretim süreçleri daha hassas olan gıda ve tekstil gibi diğer sektörler ise daha geride kalıyor. Türkiye’de Endüstri 4.0’a olan ilgi son yıllarda artıyor. Hükümet, bu alandaki yatırımları teşvik etmek için çeşitli programlar ve teşvikler sunuyor. Buna rağmen, Türkiye’deki KOBİ’lerin yüzde 60’ı hala Endüstri 4.0’dan habersiz durumda bulunuyor.
Üretim süreçleri robotlara emanet
Görüldüğü üzere IoT ve Endüstri 4.0, artan yapay zeka teknolojilerinin de katkısıyla çok yakın bir gelecekte üretim süreçlerinin neredeyse tamamında etkili olacak. Bu kabiliyete kavuşmak için ise çok gelişmiş, kaliteli ve güvenli bir bulut tabanlı ağ altyapısına ihtiyaç bulunuyor. Eğer şirketler fabrikaları ve üretim tesislerinde bulut tabanlı bir ağ altyapısına yatırım yapmazlar ise WiFi 7 gibi 2,4 GHz, 5 GHz ve 6 GHz olmak üzere üç frekans bandını da destekleyen yeni nesil WiFi standardından uzak kalacaklar. Bu durumda rakipleri devrim niteliğindeki teknolojik gelişmeleriyle, şimdiye kadarki en hızlı WiFi’yi kullanarak üretim süreçlerini hızlandırıp verim kazanırken, bulut tabanlı ağ altyapılarına yatırım yapmayan ve eski teknolojiler üzerinde Endüstri 4.0 kuran şirketler ise rekabette çok geride kalacaklar.
Aynı zamanda Endüstri 4.0’ın sağlıklı işleyebilmesi için Switch ürünlerinin en kaliteli kategoriler arasından seçilmesi, Wireless’in sorunsuz bir şekilde kurulması, siber güvenlik saldırılarının son dönemde akıllı makinelere yönelik olarak gerçekleştiği ve milyonlarca dolarlık zarara yol açtığı düşünüldüğünde ise sistemin güvenlik duvarının kötü amaçlı yazılımlara karşı korunması gerekiyor. Tüm bu sistemlerin de birbiriyle kolayca uyum sağlamasının yanında yine 7/24 teknik desteğin sağlanması, üretimin durmaması, rekabetin devamlılığı açısından oldukça büyük önem taşıyor.
Konuyu özetleyecek olursak şu başlıkların altını bir kez daha çizmemiz gerekmektedir.
Nesnelerin İnterneti (IoT): Endüstri 4.0, üretimde kullanılan tüm cihazların ve teknolojinin kablosuz olarak bağlandığı ve tüm süreçleri görselleştirmek için sensörler ve monitörler kullandığı bir üretim sistemi oluşturur. Ayrıca, bir şirketin üretim operasyonlarına sağlam bir genel bakış sağlar.
Endüstriyel Nesnelerin İnterneti (IIoT): IIoT, üretim süreçlerini optimize etmek için endüstriyel cihazların ve makinelerin birbirine bağlanmasını sağlar. Bu sayede veri toplama, analiz ve karar verme süreçleri daha etkili hale gelir.
Akıllı Üretim: Endüstri 4.0: Üretim süreçlerini daha verimli hale getirmek için akıllı üretim tekniklerini kullanır. Bu, otomasyon, veri analitiği ve gerçek zamanlı izleme gibi yöntemleri içerir.
Bağlantılı İmalat: Endüstri 4.0: Üretim hattındaki tüm bileşenlerin birbirine bağlı olduğu bir yapıyı ifade eder. Bu sayede üretim süreçleri daha esnek ve hızlı hale gelir.
Akıllı Fabrikalar: Endüstri 4.0, fabrikaların daha verimli, esnek ve özelleştirilebilir hale gelmesini sağlar. Akıllı fabrikalar, otomasyon, veri analitiği ve dijital çözümlerle donatılmıştır.
Doğru şekilde yatırım yapılması gerekiyor
Endüstri 4.0, özellikle büyük üretim şirketleri ve teknoloji odaklı sektörlerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu kavram, üretim süreçlerini daha verimli ve rekabetçi hale getirmek isteyen şirketler için önemlidir. Bunu sağlamanın yolu da bulut tabanlı ağ altyapılarına yatırım gerçekleştirmekten geçer. Hizmeti satın almadan önce uzmanların üretim tesislerinde ve yönetim binalarında keşif yapması, ihtiyaçları belirlemesi, buna uygun çözüm getirmesi aynı zamanda 7/24 teknik servis hizmeti vermesi üretimin sağlıklı şekilde ilerlemesinin tek yolu olarak karşımıza çıkmaktadır.
