Eminiz şu günlerde siz de arkadaşınızın yaşlandırılmış fotoğrafını sosyal medyada paylaştığına şahit olmuşsunuzdur. Kısa süre içerisinde 150 milyondan fazla kullanıcı tarafından indirilen FaceApp uygulaması kişilerin yüz ifadeleri, bakışını ve yaşını değiştirerek yıllar sonra nasıl gözükeceklerine dair bir görsel oluşturuyor.
2 yıl önce yayınlanan FaceApp, Rus şirket Wireless Lab’a ait. Yüzleri gerçekçi biçimde yaşlandıran veya gençleştiren uygulama bu işlemi yapay zeka ile sağlıyor. Aslında iki yıl önce de gündeme gelen uygulama bugün influencer etkisiyle sosyal medyanın önemli etkinliklerinden birisi haline geldi. Kullanıcılar #AgeChallenge veya #FaceAppChallenge başlıklarıyla kendilerinin veya ünlülerin fotoğraflarını çeşitli değişikliklerle paylaşarak uygulamanın daha fazla kişiye ulaşmasına vesile oluyor. Eğlenceli yanı bir tarafa, FaceApp arka planda fotoğraf galerinizde tam anlamıyla söz sahibi olarak dijital varlıklarımıza nasıl sahip çıkmamız gerektiği konusunu da gündeme getirdi.
Fotoğraflarınız artık size ait değil
Konuya dikkat çeken, bir uygulama geliştiricisi olan Jashua Nozzi oldu. Nozzi, Faceapp’in fotoğraf galerinize erişim iznini aldıktan sonra siz isteseniz de istemeseniz de tüm fotoğrafları bir başka noktaya yüklediğinin altını çizdi. Bu yorum üstüne pek çok güvenlik araştırmacısı konuyu araştırdıktan sonra uygulamanın böyle bir faaliyette bulunmadığını ortaya koydu.
Ancak, FaceApp kullanıcıların seçtiği ve üzerinde oynama yapılmasını istediği görseli kullanıcıya hiçbir uyarıda bulunmadan şirket sunucularına aktarıyor. Uygulama geliştiricileri bunun negatif bir algı oluşturacağını bildikleri için gizlilik politikalarında ne fotoğrafın kendi sunucularında işleneceğinden ne de fotoğrafın ne kadar süreyle o sunucuda tutulacağını belirtmezler.
Kullanıcılar dikkat etmese de FaceApp fotoğrafınızın şirket sunucularına aktarılacağını, e-posta adresi ve benzeri bilgilerinizin dünyadaki diğer ülkelere veya bölgelere bağlı şirketlere aktarılacağını bildiriyor.
Galeriniz üzerinde sınırsız söz sahibi
Şu anda FaceApp’in elde ettiği verilerle akıllarda soru işareti oluşturacak çalışmalar yaptığını kanıtlayan bir veri yok. Fakat standart gizlilik anlaşması şirkete herhangi bir özeli koruma sorumluluğu vermeden verilerle dilediğini yapma hakkı veriyor. Üstelik iOS kullanıcıları tarafından gelen haberlere göre uygulamanın fotoğraflara erişimini sınırlandırdığınız halde dahi FaceApp’e galerinizden fotoğraf yükleyebiliyorsunuz. Bu işleyiş, Apple’ın uygulamalardaki izinler konusunda daha açıklayıcı olması gerektiği tartışmalarını da beraberinde getirdi.
Siz istemeden yüzünüz Moskova’daki bir reklam panosunda kullanılabilir veya bir yapay zekayı geliştirmek için algoritmanın bir parçası haline getirilebilir. Fotoğrafınızla her ne yapılacaksa artık bu sizin seçiminizden çıkmış oluyor. Amerikan seçimlerinin manipüle edilmesini sağlayan Facebook’taki kullanıcı verileri, kişisel bilgilerimizin asla toplanma amacı ile sınırlı kalmadığını kanıtlar nitelikte.
Yasal olarak kullanım lisansını verip vermemenizin bir anlamı yok; bir veri buluta yüklendiğinde artık kontrolü kaybetmişsiniz demektir. Kullanıcılarının gizliliği konusunda son derece hassas olan Apple bu yüzden yapay zeka işlemlerinin büyük çoğunluğunu telefon üzerinde gerçekleştiriyor.
Rackspace’in eski çalışanlarından Rob La Gesse, FaceApp için şu açıklamada bulundu: “FaceApp’in çalışması için tüm bir fotoğraf galerinize giriş izni veriyorsunuz. TAMAMINA! Ancak uygulama aynı zamanda Siri ve aramalarınıza da erişebiliyor. Siz uygulamayı kullanmasanız bile arka planda kendini yenilemeye devam ediyor. Yani uygulama sizi kullanıyor.”
Güvenlik konusunda duyulan tüm bu endişeler ve tartışmaların sonunda FaceApp resmi bir açıklama yapmaktan geri durmadı.
FaceApp’ten resmi açıklama
FaceApp yetkilileri kullanıcılarının fotoğraflarını “kısa” süreliğine bulut sistemde tuttuğunu, bunu da kullanıcının aynı fotoğrafı tekrar tekrar yükleyerek trafik ve performansı etkilememesi adına gerçekleştirdiklerini ileri sürdü. Kullanıcılara ait hiçbir verinin Rusya’ya aktarılmadığının altını çizen geliştirici firma, yüklenen fotoğrafların 48 saat içinde sunuculardan silindiğini açıklamalarına ekledi. Bulut sistem olarak Amazon ve Google hizmetlerden faydalandığını açıklayan şirket kurucularından Yaroslav Goncharov, kullanıcılara ait verilerin hiçbir suretle 3. kişilere satılmadığını belirtti.
Günün sonunda fotoğraf arşivlerini korumamız için önlemler almalı ve fotoğraf galerimize erişim hakkı verdiğimiz uygulamaların amaçlarını ve yöntemlerini dikkatlice düşünmemiz gerekiyor.
