Ancak son yıllarda hem dünyada hem ülkemizde artık kasım ayı denince aklımıza artık ‘alışveriş’ geliyor. Özellikle sanal alışverişle anılıyor. Nasıl anılmasın? Üç tane büyük indirime ev sahipliği yapıyor. Bu yıl kasım ayındaki alışveriş festivali 11 Kasım’da Bekarlar Günü’yle (11/11) başlayacak. Ardından Kara mı dersiniz, Muhteşem mi, Şahane mi, Efsane mi dersiniz siz karar verin. Ben Kara Cuma diyeceğim. 24 Kasım Kara Cuma, İngilizcesiyle Black Friday geliyor. 27 Kasım Siber Pazartesi’yle bu güzel ayı indirimlerle bitireceğiz. Bu üç büyük alışveriş şöleni nedeniyle bence artık ‘Kasımda alışveriş başkadır’ demeliyiz! Ne dersiniz doğru olmaz mı?
Bu günler nasıl başladı?
Hepimiz artık az çok biliyoruz ama bugünlerin nasıl çıktığını hatırlatmakta yarar görüyorum. Öncelikle 11/11’le başlayalım. Çin’den çıkarak dünyaya yayıldı. 1990’larda yalnız üniversite öğrencileri kutlayamadıkları Sevgililer Günü’ne alternatif yaratmak isterler. Bunun için de 11 Kasım’ı seçmişler. Nedeni de dört tane 1’den oluşması ve yalnızlığı temsil etmesi.
Kara Cuma ise, Amerika’da ortaya çıkmış bir alışveriş çılgınlığı. Şükran Günü’nden sonra yapılan ve Noel alışveriş sezonunun açılışı sayılan dönemde kutlanıyor. 1960’larda başladı. Mağazalarda çok büyük kuyruklar oluşması ve trafiğin felç olması nedeniyle Black Friday olarak anılmış. Türkiye’ye ise 2014’den itibaren indirimler gelmeye başladı. Siber Pazartesi Şükran Günü’nden sonraki ilk pazartesi kutlanıyor. Siber Pazartesi’de daha çok teknoloji ürünleri indirime giriyor. Türkiye’de aslında bu özel günlerdeki indirimler tek günle de sınırlı kalmıyor. Bir haftaya, bir aya yayılıyor. Hatta yılbaşı alışverişine kadar indirimleri devam ettiren firmalar var… Bu süreçte dünyada ve Türkiye’de milyarlarca dolarlık alışveriş hacmi yaratılacak.
Fiyat Araştırmasına başlayın
Evet, bu üç özel alışveriş festivali için ihtiyaç listelerimizi heyecanla hazırlıyoruz… Hem e-ticaret siteleri hem de fiziksel mağazalar da ciddi bir hazırlık aşamasında. Ancak tüketicilerin bir yandan da fiyat araştırması yapması gerekiyor. Çünkü ülkemizde maalesef indirim adı altında insanlar kandırılabiliyor. Fiyatların önce artırılıp sonra normal seviyesine çekilerek indirim gibi sunulması çok rastlanan bir durum.
Başta Kara Cuma olmak üzere bu özel alışveriş festivallerine nasıl hazırlanmalıyız? Tüketici olarak dikkat etmemiz gerekenler var. Özellikle enflasyonist bir ortamda indirimli alışveriş yapabilmek önem taşıyor.
- Öncelikle ihtiyaçlarınızı şimdiden belirleyin. İndirim heyecanıyla gerçekten ihtiyacınız olmayan ürünleri listenize eklemeyin.
- Fiyat karşılaştırması mutlaka yapın. Bunun için fiyat karşılaştırması sitelerini kullanabilirsiniz.
- İhtiyacınız olan ürünlerin fiyatlarını şimdiden not edin. Fiyat artırıp sonra indirim yapmış gibi görünen e-ticaret platformları ve satıcılara karşı dikkatli olun.
- Yanıltıcı indirimler, lojistik süreçlerinde aksamalar, ayıplı mal gönderimi ve ürün göndermeme, cayma hakkını kullandırmama risklerini göz önünde bulundurun.
- Aynı anda pek çok kişinin sipariş vermesi nedeniyle kargolarda gecikmeler yaşanabilir.
- Online satın alma araştırmayı daha kolaylaştırıyor. O nedenle almadan önce firmayı, ürünü iyice araştırın. E-ticaret platformunun, satıcının ticari unvanı, adresi, ETBİS kaydına bakın.
- Ürün ve firmayla ilgili daha önce şikayetler var mı diye araştırın.
- Popüler web siteleri taklit edilebilir. İnternet dolandırıcılarına geçit vermeyin.
- İnternetten alışveriş yaparken her zaman aklınızda bulundurmanız gereken noktaları da bir kez daha hatırlatmakta fayda buluyorum.
- Bildiğiniz sitelerden alışveriş yapın. Alışveriş sitesini ya da firmayı Google’dan aratmak yerine doğrudan sitesine girin.
- Mesafeli satış sözleşmesi ve ön bilgilendirmesini okuyun. Güvenlik sertifikalarına dikkat edin.
- Ödeme yaparken sanal kart kullanmaya ve 3D ödeme yapmaya özen gösterin.
- Ortak Wi-Fi bulunan alanlarda alışveriş yapmayın.
- Alışverişinizin ekran görüntüsünü alın….
Bu yıl kasım ayındaki özel alışveriş günlerinde elektronik, perakende, hızlı tüketim ürünleri, kozmetik, gıda gibi kategorilerin öne çıkması bekleniyor. Ancak siz siz olun ‘Kasımda alışveriş başkadır’ derken dolandırılmayın…
Firmalar neler yapmalı?
Kasım ayındaki alışveriş çılgınlığının tüketiciler tarafı yanında bir de firmalar, e-ticaret platformları, mağazalar ve AVM’ler tarafı var. Ticari taraf da bu üç özel gün için hazırlıklarını son sürat devam ettiriyor. Özellikle lojistik süreçlerin sipariş yoğunluğunu kaldıracak şekilde düzenlenmesi gerekiyor. Kampanyalar konusunda tüketiciler yeterince bilgilendirilmeli. Müşteri memnuniyeti için çalışılmalı. Stoklar gözden geçirilmeli. Ürün görselleri güncel tutulmalı, ödeme altyapısı kontrol edilmeli. Kampanyaların duyurusu, reklamları önceden yapılmalı. Kampanyalar geniş kitlelere duyurulmalı. Site ve platformların yoğun trafiği kaldırabilmesi için gereken altyapı güçlendirmeleri ihmal edilmemeli. Rekabetçi indirimler yapılmalı. Fiyat aldatmacasına girilmemeli….
Türkiye’nin ilk E-İhracat Konsorsiyumu MegaMerchant‘ın Kurucusu ve CEO’su Yaman Alpata’ya da Black Friday konusunda birkaç soru soruyorum. Markalar için Black Friday gibi büyük alışveriş etkinliklerinin erken planlama ve titiz lojistik hazırlıkları gerektirdiğine dikkat çekiyor. Sağlam bir lojistik sisteme sahip olmanın, satış verimliliğini artırmaya katkıda bulunduğunu söyleyen Yaman Alpata, “Siparişlerin zamanında ve sorunsuz bir şekilde teslim edilmesi, müşteri memnuniyeti açısından hayati önem taşıyor” diyor.
Dijital pazarlama, Black Friday günlerinde görünür olmanın ayrılmaz bir parçasını oluşturuyor. Doğru sosyal medya kullanımı, tüketicilerin kampanyalardan haberdar olmalarını sağlıyor. Markaların, ürün listelerinin en iyi performansı sergilediğinden emin olmaları gerektiğini vurgulayan MegaMerchant Kurucu ve Ceo’su Yaman Alpata, Markaların bu büyük gün için 2-3 ay öncesinden başlayarak iyi bir hazırlık yapmaları son derece önem taşıyor. Yüksek satış adetlerine ulaşmak için stok, fiyat, içerik ve görsel optimizasyonlarının mutlaka öncesi nde tamamlaması gerekiyor. Zira bu özel günde elde edilen satışlar ve trafiğin etkisi, tüm yıl boyunca devam ediyor.’
E-Ticarette patlama zamanı
Kasım ayındaki Bekarlar Günü, Kara Cuma ve Siber Pazartesi en çok sanal alışverişe yarayacak. Zaten e-ticaret için yılın son üç ayı en büyük hacmin gerçekleştirildiği dönemdir. Bu yıl Türkiye’de e-ticaret sektörünün son çeyrekte 650 milyar TL hacim yaratacağı tahmin ediliyor. En az 1.5 milyar adetlik sipariş verilmesi de bekleniyor. E-ticaret dünyada olduğu gibi ülkemizde de müşteri sayısını ve popülaritesini hızla artırıyor. Türkiye’de e-ticaret hacmi 2022 yılında 807 milyar TL oldu. 2023 yılının ilk altı ayında ise 652 milyar TL olarak gerçekleşti. Son çeyrekteki alışveriş festivalleriyle bu rakam geçen yılın bir hayli üzerine çıkacak gibi görünüyor. Şimdiden herkese güzel alışverişler ve güzel satışlar…
