Son dönemlerde sonuna “tech” takısı getirerek bir endüstri ya da disiplinden yeni nesil teknoloji terimi çıkartma trendi aldı başını gidiyor. Dijitalle dönüşen iş dünyasında neyin ne olduğunu anlamak, herkes için standart bir jargon oluşturmak adına olumlu bulduğum bu trendin bazı disiplinler için zorlama olduğunu ve kavram karmaşasından başka bir işe yaramadığını söylemeliyim. Bu yazıyı “tech” ile oluşturulan bu bir kısmı tüm dünya bir kısmı ise sadece bizim ekosistemimiz için yeni olan terimlerin birçoğunun kısaca ne ifade ettiğini anlatma gereği duyduğum için kaleme aldım.
Fintech(Financial Technology)
Finansal teknoloji olarak ifade edebileceğimiz Fintech(hatta fintek olarak kullanılıyor) son birkaç yılın en gözde kavramı. En basit ifade ile finansal hizmetlerin sunumunda geleneksel finansal yöntemlerle rekabet etmeyi amaçlayan teknoloji ve yenilik olarak tanımlayabileceğimiz Fintech özellikle girişimcilerin gözdesi. Türkiye’den ödel.al, iyzico, bkm express gibi girişimler fintech’e örnek olarak gösterilebiliriz.
Martech(Marketing Technology)
Pazarlama teknolojileri olarak ifade edebileceğimiz Martech, marka ve pazarlama dünyasının dönüşümünde en kilit kavramlardan biri. Reklam verenler ve müşterileri ile ilişkiyi güçlendirmek adına veriyi ve otomasyon teknolojileri iş süreçlerine dahil etmek artık markalar için olmazsa olmaz. Martech altında CRM’dan yapay zekaya farklı alanlarda sunulan teknolojiler ve bu teknolojileri geliştiren girişimler pazarlama karmasında giderek daha sağlam bir şekilde konumlanıyor. Martech’ten bahsederken Adtech(advertising +technology) reklam teknolojileri ve Madtech(marketing+advertising+technology) pazarlama ve reklam teknolojilerinden bahsetmemek olmaz. Bu üçü benzer kavramlar olsa da MadTech’i biraz daha kapsayıcı görmek yanlış olmaz.
Retail Tech(Retail Technology)
Bu kavramı mağaza içinden online’a tüm perakende süreçlerinin dijitalleşmesinde kullanılan teknolojiler olarak ifade etmek mümkün. Tüketicinin alışveriş deneyimini iyileştiren ve müşteri bağlılığını artıran bu çözümler perakendenin geleceği açısından çok önemli. Kullanıcıların bir markanın internet sitesinden alışveriş yapıp herhangi bir mağazasından ürünü almasını sağlayan Click & Collect (Tıkla & Topla) uygulamasından, herhangi bir müşterinin kullandığı akıllı saate mağazanın beacon’ından mesaj göndermek gibi teknolojiler Retail Tech başlığı altında değerlendiriliyor.
Insurtech (Insurance Technolog)
Sigorta teknolojileri olarak Türkçeleştirebileceğimiz bu kavram aslında çoğunlukla fintech başlığı altında konumlandırılıyor. Kısaca teknolojik bir yaklaşım ile sigortacılık sektörüne çözümler üretmek olarak ifade edebiliriz. 2015’li yıllarda FinTech’in giderek büyümesi ve alt kırılımlara ayrılması ile ortaya çıkan InsurTech girişimlerini klasik sigorta ürünlerine ve dağıtım kanallarına alternatif çözümler sunanlar ve geleneksel sigorta şirketlerinin back-office etkinliklerini ve verimliliklerini artıracak hizmetler sunanlar olarak iki alt başlıkta görmek mümkün.
Foodtech (Food Technlogy)
Gıda sektöründe teknolojinin yenilikçi kullanımı olan karşımıza çıkan foodtech son dönemde yükselişte olan bir diğer alan. Gıdanın geleceği ve sürdürülebilirliği açısından çok önemli olan foodtech son dönemde yatırımcılarında gözdesi. Foodtech girişimlere Türkiye’de de Hasan Aslanoba’nın çok fazla yatırım yaptığını söyleyebiliriz. Türk foodtech girişimi mealbox da bu girişimlerden biri.
Healthtech (HealthTechnology)
Türkiye’deki girişimcilik ekosisteminde en çok girişimin kurulduğu kategorilerden biri olan sağlık teknolojileri yani Healthtech özellikle yenilikçi teknolojilerin karşımıza çıktığı bir diğer önemli alan. Örneğin Yapay zeka kullanan Healthtech uygulamaları sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi için büyük bir potansiyel vadederken, giyilebilir teknolojiler ve robotlar da özellikle ameliyat süreçleri açısından sağlıkta devrim yaratmaya başlamış durumdalar.
Edtech (Educational Technology)
Eğitimi ve öğretimi güçlendirmek veya kolaylaştırmak için kullanılan tüm teknolojilerin araştırılmasını içeren bir alan olan Edtech’deki gelişmeler gelecek nesillerin çağa ve dünyaya ayak uydurması açısından çok kritik. Edtech denilince aklımıza online eğitim, mobil öğrenme, tabletlerin sınıfta kullanımı, oyun ile öğrenme, programlama derslerinin eğitim müfredatına girmesi, 3D yazılım gibi yenilikçi uygulamalar gelmeli. Son dönemde sınıf içi eğitimde STEM ve robotik kodlamanın öne çıktığı eğitim teknolojileri alanında özellikle uzaktan eğitimin geleceğin en önemli trendi olduğu aşikar. Bu alanda Lynda.com, Udemy, Duolingo gibi girişimler ilk aklıma gelen örnekler.
Deep Tech
Son dönemde tüm dünyada gelişme aşamasında olan deep tech’i daha yenilikçi ve farklı bakış açılarının getirdiği avantajları sunan teknolojiler olarak ifade etmek mümkün. Bu özelliği ile diğer tüm girişimlerden ayrılan deep tech girişimlerin yapay zeka, biyoteknoloji, blockchain, dronelar, robotlar, fotonik ve elektronik, kuantum computing gibi belli sektörlerde hızla gelişme göstereceğini söyleyebiliriz. Startup.Watchs verilerine göre Türkiyede 2010-2018 yılları arasında yapılan araştırmalar üzerine 440 girişimden yalnızca 33 adeti deeptech girişimlerinden oluşuyor.
Tabii “tech” ile biten bu yeni nesil kavramlar yukarıda paylaştıklarımla sınırlı değil ve her geçen gün bir yenisi daha dijital dünyanın sözlüğünde kendine yer buluyor. GreenTech, WealthTech, Proptech, Regtech, Legaltech, Femtech, Textile tech bunlardan sadece birkaçı. Gelecek yazılarımda henüz pratik sayısı sınırlı olan bu alanlarda dünyadan öne çıkan işlere de göz atacağım.
