Teknoloji hep erkek egemen bir sektör olarak bilinir. Teknik işlere erkeklerin daha yatkın olduğu yönünde geleneksel söylemler var. Ancak son dönemde hem dünyada hem ülkemizde bu alanda başlatılan eşitlik ve çeşitlilik uygulamalarıyla bu sektörde kadın çalışan sayısı giderek artıyor. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla teknoloji sektöründeki kadın çalışan oranını artırılması gerektiğini bir kez daha gündeme getirmek istedim. Teknolojide kadın oranının artması sektördeki yetenek açığının kapatılmasına da yardımcı olabilir.
Öncelikle konuya temelden başlamak gerekiyor. STEM denilen Fen, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik eğitiminde kız öğrencilerin sayısının artması için pek çok öncü proje var. Pek çok çalışma yapılıyor. Teknolojide kadının adı çok yok ama olması için çalışılıyor. Ancak bu projeler halen yeterli değil. Firmaların ve sivil toplum kuruluşlarının bireysel çabaları yerine Milli Eğitim Bakanlığı öncülüğünde bir programın başlatılması daha etkili olabilir.
Dünyada da durum Türkiye’den çok farklı değil. Bilgi teknolojileri sektöründe kadın çalışan oranı halen istenilen oranlara ulaşamadı. Bu alanda çalışan kadınların sayısı genelde erkeklere kısayla çok düşük. Son yapılan araştırmalara göre, dünyada teknolojiyle ilgili işlerde çalışan kadın oranı yüzde 33’lere çıkmış durumda. Bu oran yüzde 22’lerdeydi. Yine güzel bir artış olmuş. Üst düzey rollerde ise bu oran giderek daha aşağılara düşüyor. Mühendislik pozisyonunda çalışan kadın sayısı da daha az. Kadınları daha çok iletişim ve pazarlama pozisyonlarında görüyoruz.
Sektörün başarısını artırır
Türkiye’de ise teknoloji sektöründe kadın çalışan oranı halen yüzde 10’larda. Bu oranın artırılması için çalışılıyor. Bu konuda Teknolojide Kadın Derneği (Wtech) adlı bir dernek de kurulmuş durumda. Ancak sektörün daha gitmesi gereken çok yol var gibi görünüyor.
Aslında kadınların sektöre katacağı pek çok şey de var. Cinsiyet çeşitliliği, farklı bakış açıları, deneyimler ve becerilerin bir araya gelmesini sağlar. Bu da daha yaratıcı ve inovatif çözümlerin ortaya çıkmasına katkıda bulunabilir. Kadınların teknolojide çeşitli alanlarda daha fazla yer alması sektördeki genel başarıyı artırabilir.
Bu konuda yapılması gerekenler var. Bunun başında da belirttiğim gibi eğitim ve yeteneğin geliştirilmesi geliyor. Erken yaşlardan itibaren kız çocuklarının fen, teknoloji, mühendislik, matematik gibi alanlara ilgi duymaları sağlanmalı.
Toplumsal algı da kadınların teknolojide sayısının artmasının önünde önemli bir engel. Cinsiyetle ilgili söylemler ve stereotipler kadınların teknoloji alanındaki başarısını etkileyebilir. Bunların kırılması kadınların teknoloji alanında eşit olarak değerlendirilmesi, sektörde daha fazla çeşitlilik sağlayabilir. Mentorluk ve destek de önemli. Kadınları teknoloji sektöründe desteklemek için mentorluk programları ve ağ oluşturma fırsatları önemli. Bu, kadınların kariyer gelişimlerini destekleyebilir ve sektörde daha güçlü bir topluluk oluşturabilir. Eşit işe eşit ücret, kadınların önündeki cam tavanları kaldırılması diğer vurgulanması gereken alanlar.
Büyük firmaların daha geleneksel yapıları olduğunu ve kadınların buralarda çok fazla çalışmak istemediğini biliyoruz. Startup furyasıyla bu algı da değişiyor. Daha rahat çalışma tarzları ve eşitlikçi yapılarıyla startup’lar kadın çalışanların ilgisini daha fazla çekiyor. Öncelikle teknoloji firmalarının daha fazla kadın çalışan çekmesi için kapsayıcılık politikaları ve iş yeri kültürlerini değiştirmeleri gerekiyor.
